Hỏi xong, Đại trưởng lại cúi xuống tiếp tục lau đi lau lại từng chiếc nan hoa một, lau cả mai-ơ, xích líp và vành, lốp… đến khi tất cả đều láng bóng. Anh miết ngón tay, vành xe phát ra tiếng kêu ken két. Cậu Bài có lần kể chuyện. Đại đội trưởng quý chiếc xe còn hơn tính mạng của mình, nên chưa có ai trong đơn vị mượn được chiếc xe đạp ấy. Hôm nay Lân mới nhìn tận mắt. Khiếp!..
Hỏi xong, Đại trưởng lại cúi xuống tiếp tục lau đi lau lại từng chiếc nan hoa một, lau cả mai-ơ, xích líp và vành, lốp… đến khi tất cả đều láng bóng. Anh miết ngón tay, vành xe phát ra tiếng kêu ken két. Cậu Bài có lần kể chuyện. Đại đội trưởng quý chiếc xe còn hơn tính mạng của mình, nên chưa có ai trong đơn vị mượn được chiếc xe đạp ấy. Hôm nay Lân mới nhìn tận mắt. Khiếp!
Sau khoá huấn luyện, binh nhất Lê Kim Lân được điều về C7 Công binh. Cô chép miệng. Thôi cũng được, mình dân nhà quê về làm chị nuôi không vấn đề. Kể ra được đi văn thư như cái Hồng hay trực thông tin như cái Bích thì oai hơn. Nhưng Lân lại có thuận lợi khác. Mới chân ướt chân ráo về đơn vị, cậu Bài công vụ của đại đội trưởng rỉ tai. “Sướng nhất chị, thủ trưởng Trấn cùng đồng hương Lập Thạch đấy”. Lân mừng thầm trong bụng. Thế thì nhất rồi.
Chiều thứ 7, cô mon men lên phòng đại đội. Ngay trước sân, một người đàn ông ngồi quay lưng ra, đang hí húi lau chùi chiếc xe đạp hiệu Favorit sáng choang. Từ sau cái đầu tóc cắt cua, khói bay lên nghi ngút cùng tiếng hát ư ử: “Ơi những cô con gái đang ngày đêm mở đường. Hỏi em bao nhiêu tuổi mà sức em …”. Lân lo lắng. Chết thôi! Sao xe đạp bị cháy?
– Thủ trưởng ơi! Chiếc xe đạp bị…
Cái đầu tóc cua quay lại, mắt nheo nheo ngạc nhiên. Một bên mép vắt vẻo điếu thuốc lá
– À! Ừ…Đồng chí cần gì?
Hỏi đoạn, Đại trưởng lại cúi xuống tiếp tục lau đi lau lại từng chiếc nan hoa một, lau cả mai-ơ, xích líp và vành, lốp… đến khi tất cả đều láng bóng. Anh miết ngón tay, vành xe phát ra tiếng kêu ken két. Cậu Bài có lần kể chuyện. Đại đội trưởng quý chiếc xe còn hơn tính mạng của mình, nên chưa có ai trong đơn vị mượn được chiếc xe đạp ấy. Hôm nay Lân mới nhìn tận mắt. Khiếp!
– Em nghe nói thủ trưởng cũng người Lập Thạch nên lên chào thôi ạ!
– Thế à! Đồng chí…em làm chị nuôi có vất vả lắm không?
– Cũng bình thường thôi ạ.
Trấn hết sức nhẹ nhàng dựng chiếc xe vào tường, rồi mời Lân vào phòng uống nước. Anh dáng to béo, phương phi, trò chuyện với Lân mà cặp mắt mở căng rộng như cái quạt, sáng rực. Đó là những ngày đầu về đơn vị.
Lân là một thiếu nữ nông thôn khoẻ mạnh, tháo vát. Vậy mà về đại đội công binh làm nuôi quân, cô còn như một đứa trẻ lạc mẹ, ngơ ngác, nhiều cái còn rất lạ lẫm. Được cái anh em trong đơn vị đều quý cô, khen Lân là đứa con gái rất ngoan hiền, nết na, chịu khó, công việc nuôi quân làm đâu ra đấy. Tuy có hơi vất vả, xoay sở với những chiếc xoong, chậu to đùng phải hai người khiêng để phục vụ hàng ngày cho một đại đội trên 80 xuất ăn. Vậy mà miệng vẫn hát, tiếng cười vẫn trong veo rơi vào trong gió, như không hề thấy sự mệt mỏi. Sự tinh khôi trong sáng, ngây thơ của cô đã hút hồn Đại đội trưởng Trấn.
Chiều nay vừa đưa đơn vị đi tập tình huống bắc cầu phao qua sông về, Trấn lại chúi vào lau chùi chiếc xe đạp. Đang tỉ mẩn lau từng chiếc nan hoa, chợt nhớ ra điều gì, anh ngẩng đầu lên, cất giọng oang oang gọi công vụ Bài đang tưới rau.
– Bài ơi! Bài…Gọi chị nuôi Lân lên gặp anh ngay!
– Rõ!
Bài dừng tay, chạy vù đi, thoăn thoắt như con mèo lao ra bắt chuột. Cậu ta hiểu Đại trưởng hơn ai hết, không đi ngay, cái tính Trương Phi của ông ấy phụt ra thì cháy cả nhà bếp. Hôm nay ánh mắt Trấn nhìn Lân rất lạ. Ánh nhìn không sáng quắc, mở rộng như mọi ngày, mà dìu dịu, chằm bặp. Lân bắt gặp ánh mắt ấy thì e thẹn và lo sợ. Từ ngày Lân về đơn vị, Đại trưởng luôn quan tâm, chăm sóc, dành tình cảm đặc biệt cho Lân. Đôi khi cô ngại ngùng vì tình cảm ấy có phần thái quá. Lân thì chưa hiểu nhiều về anh. Mọi tin tức “tình báo” qua cậu Bài chỉ dừng lại ở các chi tiết. Đại đội trưởng đã 33 tuổi, chưa vợ. Tính cương trực, nóng nảy, nhưng rất thương lính. Lân định quay lui thì Trấn chùi tay, nhét tấm giẻ trắng bong xuống dưới yên xe.
– Lân này! Ngày mai anh đồng ý cho phép em mượn xe đi Quân đoàn chơi. Nhưng với điều kiện không được đi cùng ai, nhất là với nam giới.
Lân vừa chợt vui mừng, chợt tiu nghỉu vì câu nói sau của Trấn. Một lần duy nhất cách đây nửa năm, anh cho Lân mượn xe đạp vào bản chơi. Hôm ấy Lân đem cơm tám đi đổi lấy củ mài về luộc ăn chơi. Loại củ có tên Hoài sơn này ngon lắm, lại bổ. Đường đi gồ ghề toàn dốc đá. Đang mím môi mím lợi phanh xe, bỗng bánh trước chồm lên hòn đá khiến cô ngã nhào vào bụi cây ven đường. Dựng xe lên, Lân toát mồ hôi hột vì phát hiện một chiếc nan hoa bị gãy. Hồi ấy sửa xe đâu có dễ như bây giờ, mà giữa bản, giữa rừng làm gì có quán sửa xe. Cô thất thểu dắt xe về, vừa đi vừa khóc. Đại đội trưởng Trấn không kìm được cơn nóng giận, quát tháo ầm ĩ, khiến Lân chết khiếp.
– Cô đi cùng với thằng nào? Đèo nhau hăng quá nên hỏng xe chứ gì? Tôi đã dặn rồi. Xe đạp này không ai được ngồi lên, trừ tôi và cô cơ mà!
Lân tấm tức trong lòng, khó hiểu. Người đâu mà trọng của hơn tình. Trước đây Trấn tình cảm lắm mà. Anh luôn quan tâm đến Lân từ quân tư trang đến miếng ăn, giấc ngủ, đi đâu xa về cũng đều mua quà khiến mấy đứa ở cùng phải ganh tỵ. Lân nhớ lại chuyện cũ và khẽ đáp.
– Em xin lỗi! Từ sau em không bao giờ mượn xe nữa.
Vậy mà lần này Lân lại muối mặt đi mượn xe của Trấn. Cách đây 3 hôm, trước ngày nghỉ lễ Quốc khánh Lân lại hỏi mượn xe đạp để đi Quân đoàn chơi thăm mấy đứa bạn cùng đợt huấn luyện. Nhưng Đại đội trưởng không trả lời ngay. Anh sợ chiếc xe quý lại bị trầy sước hay gãy nan hoa. Dành mấy ngày để suy nghĩ, cho đến hôm nay mới quyết định gọi Lân đến. Lân thì đã hẹn với Toàn, lính ban hậu cần cùng đi cho vui. Bây giờ biết ăn nói làm sao đây.
– Chắc chắn không đi cùng ai chứ ? Anh lại hỏi.
– Dạ…
Lân ấp úng, thì Trấn lại tiếp.
– Em định đi những đâu, bao giờ về nói cho anh biết ?
Công vụ Bài vừa tưới rau, vừa dỏng tai theo dõi câu chuyện giữa hai người. Ghê gớm chưa. Cậu biết tỏng từ lâu Đại đội trưởng để ý đến Lân. Vừa rồi còn đề nghị tiểu đoàn phong cấp hạ sĩ cho Lân trước mấy cô bạn cùng đơn vị nữa. Chưa có gì mà đã ghen tuông như hai người sắp cưới đến nơi rồi. Câu chuyện của hai người đã lọt vào tai Bài, cậu ngúng ngẩy cố ý lướt qua, chêm vào.
– Ngày mai thủ trưởng cho em đi cùng chị Lân là yên tâm nhất.
Lân phát hoảng, cứ nghĩ là Bài nói thật nên chối đây đẩy.
– Không được đâu! Ở quân đoàn bạn trai đến chơi phòng nữ phải báo cáo cấp trên mới được gặp.
Trấn cau mày, bặm môi lấp lửng.
– Để anh nghĩ đã…
Chợt nhớ ra, anh thốt lên.
– Không được! Mai có khách đến chơi, nói trước rồi mà.
Thằng Bài thì sao cũng được. Công việc của cậu ta là phục tùng mệnh lệnh cấp trên, đi đâu làm gì. Cứ thế mà chấp hành. Bài tinh nghịch ghé tai Lân nói nhỏ:
– Em chỉ lo khi chị đi chơi về, Đại trưởng lại tra hỏi kỹ lưỡng quá. Vì không có em đi theo dõi cho ấy mà. Hí hí hí…
Hình như đúng vậy. Lân đi đâu, làm gì không bao giờ qua được đôi mắt trinh sát của Bài, một công vụ tuyệt vời, tận tụy với đại đội trưởng. Lần này Lân đi chơi xa không có ai đi kèm, liệu có hẹn hò với ai không? Câu hỏi ấy cứ xoáy vào tim gan, khiến Trấn nổi ghen vô cớ.
– Anh cho em dắt xe về phòng để mai đi sớm nhé?
Đang nghĩ ngợi, nghe Lân lần đầu gọi mình là anh, Trấn như bừng tỉnh.
– Ừ! …thôi để anh dắt cho.
Trấn chầm chậm dắt xe. Tiếng líp kêu tanh tách, vui vẻ. Hai người đi qua hàng rào dạ lý trắng muốt đang tỏa mùi thơm ngào ngạt. Lân cố hít lấy hít để mùi dạ lý mà cô rất thích. Mải mê hít và ngắm, cô bước tránh mấy bông hoa đang chìa ra lối đi, rồi vô tình dẫm vào chân Trấn. Có lẽ anh cũng đang lâng lâng tận hưởng chút hạnh phúc bất chợt, khi lần đầu tiên được sánh bước cùng người tình trong mộng. Mất đà, anh trượt ngã, một tay còn cố giữ cho chiếc xe không đổ xuống đất. Lân xin lỗi rối rít, cúi xuống nắm tay kéo anh dậy. Thân hình nhỏ nhắn của cô bơi trong tấm áo lính rộng thùng thình, vô tình phần ngực trên trắng ngần hở ra. Đại đội trưởng ngây người, tay quờ quạng, chới với chưa kịp nắm lấy tay Lân, thì Bài ở đâu hồng hộc chạy đến, dùng hết sức nắm lấy bàn tay to bè của Trấn kéo mạnh, miệng bắt nhịp. “hò dô ta nào, kéo pháo ta vượt qua đèo… nào”. Cả hai người đang bối rối, cùng phá lên cười chống ngượng.
Vừa đứng dậy, Trấn đã nhào lại bên chiếc xe đạp. Mặt anh bỗng thất sắc, miệng kêu: “Ối giời ơi!”. Lân lại gần và cũng phát hiện ra một vết sước nhỏ trên khung xe màu xanh tím. Sợi dây thép giằng cột thu lôi cạnh đó đã nhân cơ hội xơi cho chiếc xe một miếng. Bàn tay thô ráp xoa cuống quýt lên thân xe, tưởng như đứa con đầu lòng của Trấn bị ngã vỡ đầu. Anh cũng chẳng buồn hỏi xem Lân có bị sao không. Bỗng máu trong đầu cô gái quê giần giật. Cô xin lỗi anh lần nữa, rồi dứt khoát.
– Thôi mai em không đi chơi nữa. Anh cất xe giúp em nhé.
Sau lần mượn xe hụt ấy, Lân tránh mắt đại đội trưởng, kể cả khi anh xuống nhà ăn. Cuối năm cô được nghỉ phép mười ngày. Về quê, đang mùa gặt hái. Cô lính trẻ với bộ quân phục màu xanh mê mải cùng mẹ và các em suốt ngày phơi phới ngoài đồng lúa. Hôm trả phép, bố gửi cô cân chè ngon biếu đại đội trưởng. Vừa đặt ba lô xuống, Bài công vụ xồng xộc chạy vào. Cậu ta thông báo tin Đại trưởng Trấn phải nhập viện. “ Thủ trưởng bị ung thư phổi do hút nhiều thuốc lá quá. Phát hiện bệnh thì đã vào giai đoạn cuối rồi. Nằm ở bệnh xá Quân đoàn, Thủ trưởng luôn miệng gọi tên chị đấy. Chị bố trí lên thăm được không? Chiếc xe của thủ trưởng trong phòng em ấy, chị lấy mà đi”.
Lân nhiều lần đạp xe đi thăm đại đội trưởng nhưng lại phải trở về ngay vì công việc không có ai thay thế. Lần cuối cùng Lân đến thăm anh vào một trưa hè oi ả. Phòng bệnh anh đang nằm không có điều hòa, nóng bức ngột ngạt thật khó chịu. Lân chợt thấy tim mình nhói đau, hai mắt cay sè chực khóc. Cô nhìn thấy anh trong bộ dạng tiều tụy, mặt xanh bủng, tóc trên đầu đã rụng gần hết chỉ còn lơ thơ vài sợi, rất tội nghiệp. Đại đội trưởng của cô giờ chỉ còn da bọc xương, khẳng khiu như một cành khô gãy rụng nằm bẹp lép. Khác hẳn với một đại đội trưởng nhìn phương phi, nhanh nhẹn, tính nóng như lửa mà hàng này vẫn cất giọng oang oang.
– Bài ơi! Xuống nhà bếp hỏi Lân xem có cơm chưa?
Trấn nằm thiêm thiếp, đôi mắt đờ đẫn. Bàn tay xanh lét, khô xương nắm sẵn lá thư với những dòng chữ ngệch ngoạc viết trong lúc còn ngồi dậy được, nay anh chìa ra cho Lân, giọng yếu ớt.
– Lân… anh biết mình sẽ không còn sống được nữa… Anh nhờ em khi nào về quê đưa lá thư này cho mẹ giúp anh. Mẹ mong anh lấy vợ để sớm có cháu bồng, mà anh…. Anh cầu xin em một điều…em cứ nhận với mẹ…là người yêu của anh, nhé? Anh là đứa con bất hiếu… Từ nay em… em cứ lấy xe đạp của anh mà đi.
Hai giọt nước trong veo rỉ ra từ khoé mắt anh, chầm chậm lăn xuống. Lân không biết nói gì lúc này. Nước mắt của cô cũng đã chảy dài từ bao giờ, nhạt nhòa rớt xuống bàn tay anh nóng hổi. Anh không thể đưa tay lên để lau nước mắt cho cô… cứ thế anh lịm đi trong cái nóng như thiêu như đốt của buổi trưa chớm vào hè, thật xót xa. Trong đầu Lân văng vẳng tiếng anh căn vặn vì ghen hôm nào.
– Lân, thằng nào đèo em cùng đi chơi trên chiếc xe của anh? Tại sao lại gãy nan hoa xe?
Lân cố ngăn dòng nước mắt đang trào mãi ra. Cô ghé tai anh nói nhỏ.
– Anh Trấn! Lần chiếc xe bị gãy nan hoa ấy, em vào bản một mình, không có ai đèo đâu. Em xin lỗi anh.
Ánh mắt mờ đục của Trấn bỗng sáng bừng lên, long lanh đầy thần sắc. Hình như anh khẽ gật đầu. Hình như anh mỉm cười nữa. Ngoài kia nắng vẫn chói chang, bầu trời hừng hực như chảo lửa.
Japan, tháng 4 năm 2012.
N.T.M