Sáng ngày Thứ hai 6-1-2020, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác văn học, nghệ thuật năm 2019, triển khai công tác năm 2020 và trao giải thưởng văn học nghệ thuật 2019. Tại hội nghị, các đại biểu đã được nghe nhà văn Đỗ Kim Cuông, Phó chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) Việt Nam báo cáo tình hình công tác năm 2019 và phương hướng hoạt động năm 2020. Sau đó, các đại biểu đã có những ý kiến, tham luận nhằm thúc đẩy nền văn học, nghệ thuật nước nhà phát triển trong năm tới. Theo đánh giá của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, năm qua, các hội đã tổ chức trại sáng tác cho hàng nghìn văn nghệ sĩ, chương trình ca múa nhạc, triển lãm mỹ thuật, nhiếp ảnh… để lại ấn tượng với các văn nghệ sĩ và công chúng. Về giải thưởng VHNT năm 2019, tính đến ngày 25-12-2019, Ban tổ chức đã nhận được 10 tác phẩm có giá trị của 10 Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, 457 tác phẩm của các tác giả, nhóm tác giả thuộc 60 Hội VHNT tỉnh, thành phố gửi xét giải. Giải thưởng đã phản ánh khách quan các tác phẩm VHNT của các tác giả là hội viên các tỉnh, thành phố vẫn duy trì và đi theo khuynh hướng truyền thống; các tác giả trẻ thể hiện sự tìm tòi, đổi mới nhưng nội dung, chủ đề vẫn bám sát đời sống và truyền thống, đạo lý của dân tộc. Đặc biệt, nhiều tác phẩm đã đi vào đề tài thời sự của đất nước. Về tổ chức chọn, chấm giải, hội đồng giải thưởng các hội đã sàng lọc để chọn những tác phẩm có chất lượng để trao giải. Ban tổ chức trao 10 giải thưởng cho các tác giả là hội viên các Hội VHNT chuyên ngành Trung ương. Đó là tác phẩm “Bộ chân dung văn học” của tác giả Vũ Từ Trang (Hội Nhà văn Việt Nam); tác phẩm khắc gỗ “Đánh cắp giấc mơ” của tác giả Nguyễn Khắc Hân (Hội Mỹ thuật Việt Nam); tác phẩm thơ giao hưởng “Bức phù điêu Trường Sơn” của tác giả Lê Quang Vũ (Hội Nhạc sỹ Việt Nam). Bên cạnh đó là công trình nghiên cứu “Tìm hiểu về truyện thơ dân gian Việt Nam” của tác giả Triều Nguyên (Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam); tác phẩm ảnh “Bay cao trong chiến thắng” của tác giả Trần Thanh Hải (Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam); tiểu thuyết “Ghềnh thác cuộc đời” của tác giả Hữu Tiến (Hội Văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số Việt Nam); công trình nghiên cứu lý luận “Nghê thuật múa Việt Nam: Từ một góc nhìn” của Phó Giáo sư, Tiến sỹ Ứng Duy Thịnh (Hội Nghệ sỹ Múa Việt Nam); tác phẩm “Chói rạng sơn hà” của nhóm tác giả: Đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Hoàng Huệ, tác giả Nguyễn Sỹ Chức – Đoàn ca kịch bài Chòi Bình Định (Hội Nghệ sỹ sân khấu Việt Nam); phim truyện điện ảnh “Song Lang” của đạo diễn Lê Nhật Quang và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Studio 68 (Hội điện ảnh Việt Nam); công trình “Cung quy hoạch, kiến trúc Bắc Ninh” của kiến trúc sư Lê Hải Sơn và kiến trúc sư Chu Văn Tú (Hội Kiến trúc sư Việt Nam). Ban tổ chức trao 63 giải thưởng cho các tác giả là hội viên các Hội VHNT địa phương, trong đó có 1 giải A, 8 giải B, 22 giải C, 25 giải Khuyến khích, 7 giải tác giả trẻ. Tác giả Vi Khánh Tuyết (Hà Giang) nhận giải A với tác phẩm chuyên luận “Then Tày – từ góc nhìn văn hóa”. Truyện ngắn “Chuyến tàu mùa thu” của tác giả Trần Hải Vân (Hà Tĩnh) đoạt giải B, gồm 20 truyện ngắn, được hội đồng đánh giá có nội dung đa dạng, phong phú, đề cập nhiều vấn đề. Giải thưởng thơ năm 2019 không có giải A, giải B được trao cho tác phẩm “Ngồi gỡ tơ trời” của Trương Công Tưởng (Bình Định). Tập thơ có nhiều bài viết về tình yêu và cuộc sống đời thường. Bằng cách nhìn đa chiều, lối viết phóng khoáng, tác giả đã tạo được nét riêng trong thơ mình…Hội Nhà văn Hải Phòng có tác giả Lương Kim Phương được nhận giải B với tác phẩm tiểu luận phê bình văn học “Tái sinh trong ánh sáng”, giới thiệu những bài viết về một số gương mặt văn chương Hải Phòng như Nguyễn Viết Lãm, Bão Vũ, Mai Văn Phấn, Hoài Khánh, Thạch Lựu, Xuân Dương… Ngoài ra, còn có tác giả Đặng Thị Thúy đoạt giải Khuyến khích với tập bút ký “Trời biên cương mãi xanh”, giới thiệu về nhiều miền đất và con người đáng nhớ ở Quảng Ninh và Hải Phòng. Đánh giá về giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2019, nhà văn Tùng Điển, Phó chủ tịch thường trực Liên hiệp các Hội các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam cho biết, năm 2019 là năm mà các Hội văn học nghệ thuật các tỉnh, thành phố có số lượng tác phẩm tham gia cao nhất trong 20 năm qua. Các tác phẩm đã được lựa chọn kỹ từ cấp cơ sở, chất lượng các tác phẩm tham gia dự thi ngày càng nâng cao. Nhiều tác giả trẻ đã có sự tìm tòi, đổi mới trong cách thể hiện nhưng vẫn bám sát đời sống và truyền thống đạo lí của dân tộc. Đặc biệt, có nhiều tác phẩm đi vào đề tài thời sự của đất nước như vấn đề bảo vệ chủ quyền biên giới và hải đảo… Theo nhà văn Tùng Điển, các tác phẩm được trao giải thưởng năm 2019 là những tác phẩm xuất sắc, thực sự đại diện cho giới văn học, nghệ thuật cả nước, đồng thời làm nên một diện mạo thực sự của Giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam – một tổ chức đứng đầu nhằm tập hợp, đoàn kết, sáng tạo văn học nghệ thuật cả nước. Kết luận hội nghị, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam đánh giá: Năm 2019 là năm phấn đấu nâng cao chất lượng toàn tiện của giới văn học nghệ thuật cả nước trên tất cả các mặt sáng tác, quảng bá, lý luận phê bình, hội nhập quốc tế, đào tạo, phát triển, xây dựng đội ngũ trẻ… Điều này đã góp phần mang đến cho xã hội số lượng lớn các tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị ở các lĩnh vực nghệ thuật, làm giàu có thêm đời sống văn hóa, kho tàng văn hóa Việt Nam, từng bước đưa sự phát triển văn học nghệ thuật tương xứng dần với những tiến bộ về kinh tế. Quỹ hỗ trợ sáng tạo văn học nghệ thuật được quản lý tốt, chặt chẽ, hoạt động có hiệu quả, văn nghệ sỹ gắn bó đồng hành với nhân dân, với đất nước. Nhiều tài năng trẻ xuất hiện, văn học nghệ thuật Việt Nam ngày càng được quảng bá rộng rãi ra thế giới. Nhà thơ Hữu Thỉnh nhấn mạnh, năm 2020 Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật có nhiều việc cần làm, kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930-3/2/2020), 130 kỷ niệm ngày sinh Bác (19/5/1890 – 19/5/2020), 45 năm giải phóng miền Nam (30/4/1975-30/4/2020)… Đó là cơ hội tốt, mốc chính trị quan trọng để văn học nghệ thuật nhìn lại một chặng đường phát triển của đất nước, của văn học. Các văn nghệ sỹ có thể tìm thấy đề tài sáng tạo xứng đáng với những sự kiện lớn đó. Nhà thơ Hữu Thỉnh khẳng định, bên cạnh việc tiếp tục sáng tạo nhiều tác phẩm chất lượng cao theo những chủ đề lớn, các văn nghệ sỹ cần đẩy mạnh sáng tạo gắn với sự đổi mới của đất nước, với sự phát triển, trong đó, tập trung vào đề tài công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đặc biệt là về các vấn đề đạo đức xã hội. Bởi văn học nghệ thuật góp phần nói lên tiếng nói trực tiếp để bồi dưỡng nâng cao đạo đức xã hội.
