Danh họa Tây Ban Nha Pablo Picasso nổi tiếng vì phụ bạc với phụ nữ và hầu như ông không bao giờ bị phụ nữ từ chối. Tuy nhiên, nữ họa sĩ Francoise Gilot là người duy nhất trong số những “nàng thơ” của Picasso đã dám từ bỏ ông.
Câu chuyện này vừa được kể lại trong cuốn sách mới của tác giả Malte Herwig, mang tựa đề The Woman Who Says No (tạm dịch: Người phụ nữ dám nói không). Gilot là “nàng thơ” của danh họa trong suốt 10 năm. Cuốn sách mang đến một cái nhìn hoàn toàn mới về danh họa, tiết lộ những thất bại của ông và qua đó bộc lộ ông ở khía cạnh “người” hơn.
Không từ bỏ nghệ thuật vì người yêu
Cuốn sách nói rằng Picasso là một bậc thầy và Gilot chỉ là một trong các “nàng thơ” của ông. Ông phát hiện ra Gilot khi bà mới 22 tuổi, trẻ trung và chân thật, trong trắng như tấm toan trắng mà ông ham muốn được thả màu vào đó.
Khi đôi bên gặp nhau, Picasso là người nghệ sĩ đang ở đỉnh cao danh tiếng và thích sống với cái tôi của mình. Song chỉ với một nụ cười, Gilot đã làm ông đổ gục.
“Picasso là họa sĩ nổi tiếng. Song ngoài bản thân và nghệ thuật, cuộc đời danh họa còn rất ít ý nghĩa nào khác. Con người cực kỳ độc đoán, chuyên quyền này coi tất cả những người kẻ khác chỉ là thứ yếu với mình. Chỉ Gilot mới phá vỡ được lối sống ấy của ông” – Malte Herwig viết, và cho biết Picasso đã liên tục mời Gilot tới nơi ông làm việc.
Gilot không chỉ là một người mẫu của Picasso. Trong hơn 75 năm, Gilot đã cho ra đời hơn 5.000 bức vẽ. Hơn 50 năm qua, các tác phẩm của bà luôn hiện diện trong nhiều cuộc triển lãm khắp toàn cầu. Hầu hết họa phẩm của bà hiện nằm trong tay các nhà sưu tầm tư nhân. Tuy nhiên cũng có một số bức tranh hiện được treo trong bảo tàng, gồm Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan danh tiếng ở New York.
Bức tranh Picasso and I – The Embrace được Gilot vẽ hồi năm 1948 mô tả họ vẫn là một đôi hạnh phúc. 2 người không kết hôn. Con trai họ, Claude, được sinh ra đầu năm 1948. 1 năm sau đó, họ sinh cô con gái Paloma.
Gilot bộc bạch rằng bà không bao giờ muốn có con, nhưng Picasso đã thuyết phục bà. Picasso là tình yêu lớn, niềm đam mê của Gilot. Song không phải vì thế mà bà chấp nhận hết tất thảy nhược điểm của người yêu. Đặc biệt, bà không bao giờ từ bỏ nghệ thuật vì Picasso.
Gilot có nguyên tắc sống rất rõ ràng. Bà vẽ một bức tranh mô tả mình trong khi làm việc và đặt tên bức tranh đó là Ne me touchez pas (Đừng động vào tôi). Đây là triết lý sống của Gilot. Khi còn nhỏ, bà không bao giờ cho ai được gần gũi với mình quá mức.
“Dù chúng tôi có 10 năm sống bên nhau, Picasso không bao giờ hiểu được tôi, bởi tôi luôn khép mình chứ không bao giờ bộc lộ” – Gilot nói trong cuốn sách.
Sống buồn là điều tồi tệ nhất
““Không người phụ nữ nào dám bỏ một người đàn ông như tôi”. Đó là những gì mà Picasso nói với Gilot, trước khi nhìn chằm chằm vào bà với đôi mắt đen sáng quắc. Khi nói ra câu ấy, Picasso là một người đàn ông quá giàu có, họa sĩ nổi tiếng nhất thế giới, một “ông vua” trong giới nghệ thuật. Thậm chí, Picasso còn coi mình là một vị thần” – Herwig viết trong sách.
Nhưng năm 1953, Gilot đã từ bỏ Picasso. Ngay sau đó, ông đã vẽ bức tranh Bust Of A Woman. Họa phẩm này hiện được trưng bày trong triển lãm The Century Mark: Tel Aviv Museum Of Art Visits Berlin tại Phòng trưng bày Martin Gropius Bau.
Gilot là người phụ nữ duy nhất đã rời bỏ Picasso một cách thành công và không hề bị tổn thương gì. Picasso là người đã gieo giắc sự đau đớn và nỗi khổ nhục cho nhiều người phụ nữ từng có tình cảm với ông.
Người vợ cuối cùng của Picasso là Jacqueline Roque đã tự vẫn. Còn người tình, người mẫu của ông, bà Marie-Therese Walter, nhân vật đã sinh cho danh họa cô con gái Maya Widmaier-Picasso, thì treo cổ tự vẫn.
Nghệ sĩ ballet Olga Khokhlova, người vợ đầu của Picasso buộc phải sống ly thân bởi thói trăng hoa của họa sĩ, cho đến khi bà qua đời hồi năm 1955. Nhiếp ảnh gia Dora Maar, người đã từ bỏ cả niềm đam mê của mình vì Picasso, cũng hóa điên sau một thời gian quan hệ với họa sĩ.
Gilot không giống những con người ấy. Nay bà đã 93 tuổi, rất yêu đời và thông thái. “Tôi biết việc từ bỏ Picasso sẽ là thảm họa, song đó là thảm họa đáng giá. Tuy nhiên, tôi thấy được trải nghiệm một mối quan hệ bi kịch với một người đàn ông độc đáo thú vị hơn là cuộc sống đều đều bên một người đàn ông hạng xoàng” – Gilot nói với Herwig về mối quan hệ của mình với Picasso.
“Nếu bạn thực sự muốn sống, bạn cần phải liều chấp nhận rủi ro, nếu không cuộc sống chẳng đáng giá” – Gilot chia sẻ trong The Woman Who Says No – “Về cơ bản, bạn không nên để cuộc sống của mình buồn tẻ. Sống buồn là điều tồi tệ nhất”.
V.L.
Nguồn Thể thao & Văn hóa)