Khi tôi đang ở những cánh rừng ATK…
Trung tuần tháng 6 năm 2007, tôi được một người bạn mời lên Thái Nguyên, Tuyên Quang chơi. Đây là dịp để về với An toàn khu (ATK), về với Thủ đô gió ngàn, thủ đô của chín năm trường kỳ chống thực dân Pháp, nơi định ra các chủ trương, các quyết sách đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi.
Suốt những cánh rừng bạt ngàn từ Thái Nguyên lên Tuyên Quang, nơi đâu cũng thấy rất nhiều cây phách, có cây to đến vai ba người ôm, xanh biếc, nở hoa mầu tím, rất giống mầu tím của hoa Bằng Lăng trên phố Thợ Nhuộm Hà Nội, (có điều cây phách to cao hơn và hoa phách cũng xum xuê hơn). Ngồi trên xe nhìn ra, nhiều cánh rừng chỉ có màu xanh của lá và màu tím hoa Phách. Chợt nhớ đến một câu thơ của Tố Hữu: Ve kêu rừng phách đổ vàng. Tại sao rừng phách lại đổ vàng nhỉ? Trước đây, khi đọc câu thơ đó, trong tưởng tượng thiếu hiểu biết của mình, tôi ngỡ là mùa hè, khi ve kêu, chắc những cây phách nơi chiến khu trổ hoa màu vàng. Nhưng hoa phách đâu có màu vàng, mà là màu tím, bạt ngàn màu tím… Vậy tại sao Tố Hữu lại viết ve kêu rừng phách đổ vàng? Tim hiểu ra mới hay rằng, khác với rất nhiều loài cây, cuối thu đầu đông thì vàng lá, rồi rụng xuống để mùa xuân lại đâm chồi ra lộc, cây phách không vậy. Cuối tháng tư, đâu tháng năm, khi hè đến, ve kêu là lá cây phách nhất loạt chuyển từ màu xanh sang màu vàng, (rừng phách đổ vàng) và khi giữa hè thì bắt đầu lên chồi xanh mới, đồng thời nở hoa mau tím.
Khi tôi đang ở những cánh rừng ATK, giữa tháng 6, là lúc lá phách đang trở lại màu xanh và hoa phách đang nở hoa màu tím.
Khi Tố Hưu viết câu thơ :ve kêu rừng phách đổ vàng là tháng năm. Tháng năm, đầu hè, ve kêu và lúc đó lá phách đổ vàng.
Lên ATK hiểu thêm một câu thơ, bởi vậy.
Đ.K
