Ẩm thực miền biển

KHÁM PHÁ THÚ ẨM THỰC DÂN GIAN MIỀN BIỂN – NÉT QUYẾN RŨ CỦA DU LỊCH HẢI PHÒNG

Với Cát Bà, Đồ Sơn trên có non xanh thơ mộng, dưới có biển biếc bao la, ngập tràn ánh nắng, du lịch Hải Phòng không chỉ nổi tiếng về thắng cảnh mà còn là địa chỉ ẩm thực hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Món ngon Hải Phòng không quá cay, quá mặn, quá ngọt, quá chua hay quá thiên về cầu kỳ lựa chọn nguyên liệu, gia vị, công đoạn chế biến…mà sức hấp dẫn chủ yếu đến từ hương vị tươi ngon thuần khiết của sản vật tự nhiên. Món ẩm thực dân gian miền biển Hải Phòng dựa trên nền tảng nguồn thuỷ – hải sản phong phú, đa dạng và nguyên liệu, gia vị đặc sản như nước mắm Cát Hải, tương ớt Chợ Con (chíu trương), me chua, chay chua, lá sắn thuyền Thuỷ Nguyên; bứa chua, lá lộc vừng Đồ Sơn…  Các món ngon như nem cua bể, lẩu cua đồng, bề bề rang muối, gỏi sam, canh phi phi, tu hài nướng/hấp, cháo bào ngư, canh ngán mồng tơi; các món ăn chế biến từ thịt trâu chọi Đồ Sơn, sơn dương Cát Bà, dê núi Thủy Nguyên; các món chế biến từ nhệch, mực, “chim, thu, nhụ, đé”…đều làm nức lòng du khách sành điệu. Theo ông Nguyễn Văn Thái, Cựu giám đốc Công ty khách sạn du lịch Đồ Sơn (Công ty CP du lịch Đồ Sơn), thực khách tỏ ra rất hứng thú với thực đơn đồ nhậu “tam sinh”: Bóp – Nắn – Múc mỗi khi nhà hàng Biển Đông chào bán. “Bóp” là món cua bể hay ghẹ luộc, hấp, xào chua ngọt, nấu canh rau muống Đồ Sơn (thực khách phải dùng kìm để bóp càng cua bể, càng ghẹ). “Nắn” là món cá biển hấp, nướng, sốt cuốn bánh đa với lá lộc, khế, dứa, chuối xanh…(thực khách tự tay gói nắn món ăn cho đẹp mắt mới cảm nhận hết hương vị của đồ ăn). Ông Nguyễn Văn Thái “khoe” món “nắn” chế biến từ cá song (còn gọi là cá mú), cá giò, cá hồng là ngon nhất, đậm hương miền biển nhất. “Múc” là món cháo cá quen thuộc, dễ thưởng thức với mọi người người. Bà con thương – ngư Cát Hải hiện đã làm chủ công nghệ nuôi cá song, cá giò, cá hồng bằng lồng bè. Với cá song, các giò, cá hồng…tươi sống các nhà hàng ở Cát Bà, Đồ Sơn, khu vực nội thành chế biến nhiều món ăn hấp dẫn, bổ dưỡng như gỏi, cháo, hấp, lẩu, sốt, nướng…

alt

Theo tài liệu của Ban Tuyên giáo Huyện uỷ Cát Hải, đến với quần đảo Cát Bà, ngoài tắm biển thưởng ngoạn cảnh quan thiên nhiên kỳ tú, hít thở không khí trong lành, du khách thích được thưởng thức các món ăn chế biến từ các loài hải sản như tôm hùm, giá biển, rắn biển, phi phi, sam, nộm sứa (cao cấp là nộm sứa đỏ), hà đá, ghẹ, tôm các loại, các biển các loại… Tôm hùm được ngư dân tôn vinh là “vua” của các loài hải sản ở vùng biển Cát Bà: thịt chắc, dai, ngọt; gạch béo, thơm, nhiều đạm, nếu được thưởng thức một lần sẽ không thể nào quên. Tôm hùm thường được ngư dân Cát Bà làm ra nhiều món khoái khẩu như: luộc, cháo, gỏi, rang muối, hấp, nướng; còn đầu bếp các nhà hàng chế biến thành các món ăn ngon hợp khẩu vị du khách phương Tây như: tôm hùm hầm nấm đông cô, tôm hùm cuốn rong biển, tôm hùm đút lò sốt trứng, tôm hùm chần rượu vang… Canh phi phi nấu chua là món ăn truyền thống của người dân trên quần đảo Cát Bà. Nghe nói, chỉ vùng biển Cát Bà mới có loại nhuyễn thể này, trông giống như con trai nước ngọt, chỉ khác có thêm hai cái vòi. Phi phi bắt được đem làm sạch rồi tách sống (xẹp sống là cách nói của người Cát Bà). Sau khi tách ruột để riêng, nấu nước với các loại gia vị chua, cay mùa nào thức nấy rồi cho phi phi vào, đun nhỏ lửa cho sôi nhỏ liu riu, chín tới thả vào chút dọc mùng (hoặc rau cần ta). Cuối cùng là nêm gia vị thái nhỏ. Muốn nêm gia vị ngon phải cho to lửa để thấm vài từng ruột phi phi. Canh phi phi thích hợp nhất là ăn cùng với cơm và cá thu khô một nắng rán chấm với nước mắn Cát Hải. Cùng là loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ sống trong môi trường nước mặn, tu hài là hải sản đặc hữu, có giá trị thương phẩm cao của vùng biển Cát Bà. Không hề ngoa ngôn khi cho rằng, đi du lịch Cát Bà mà chưa thưởng thức món đặc sản tu hài là một thiệt thòi lớn. Theo tri thức dân gian, thịt tu hài rất ngon, vừa dai dai, giòn giòn, lại vừa mềm và ngọt, có khả năng cải thiện chức năng sinh lý của phái mạnh. Ngược lại, thịt bào ngư Bạch Long Vỹ có tác dụng tăng cường chức năng sinh lý của phái yếu. Nuôi tu hài đang là một nghề khá phát triển ở vịnh Lan Hạ. Nhiều nhà hàng ở Cát Bà, Đồ Sơn, khu vực nội thành chọn tu hài là món không thể thiếu trong thực đơn quảng bá của mình. Tu hài chế biến được nhiều món ăn như nướng, gỏi, cháo, hấp. Bề bề là món hải sản khá phổ biến ở Cát Bà, Đồ Sơn. Hầu hết các nhà hàng ở Cát Bà, Đồ Sơn đều biết chế biến thành thạo các món ăn từ những con bề bề mẩy, bóng và béo ngậy như: bề bề rang muối, bề bề hấp sả, ớt chấm muối tiêu, bề bề chao dầu… Thịt bề bề thơm, đậm đà và có hương vị rất riêng, khó quên… Những món ăn làm từ như sam biển, giá biển…có thể làm cho người châu Âu cảm thấy ghê ghê, nhưng hiện đang là món ăn được khách du lịch ưa thích. Sam biển chế biến được nhiều món ăn khác nhau như: tiết canh sam, sam xào sả ớt, trứng sam chiên giòn hoặc xào lá lốt, sam bao bột rán, thịt sam xào miến…Không thể kể hết những động vật biển được dùng chế biến món ăn. Cá chim, các thu, cá trích, cá ngừ, cá nhám, tôm hùm, cua bể, ghẹ…là món ăn thường ngày của cư dân miền biển, nhưng lại là món ăn sang đối với khách du lịch. Cá biển hay được rán, nướng, kho, luộc, nhưng ít khi nấu canh như cá nước ngọt. Cá biển được coi là “sạch” hơn là cá nước ngọt. Vì thế, người ta hay ăn gỏi cá biển với bù tạt hơn. Chọn cá to, lóc lấy thịt lườn, thái miến nhỏ, bóp nước chanh chua. Khi ăn có kèm theo các loại rau có tinh dầu thơm, nước mắn, gừng, khế xanh, chuối xanh và ớt tươi. Gỏi cá nhắm với rượu là món đãi khách rất sang của người miền biển. Món ăn dân dã miền biển Hải Phòng mới nhìn thì thấy rất giản dị như “canh cá thuyền chài” nhưng ăn thì ngon đến thấm thía, đi xa lại nhớ, lại thèm dữ dội.

Trần Phương

Bài viết khác

violin amazon amazon greens powder